Pary, które znalazły się w kryzysie lub trudności, z którą borykają się dłuższy czas, zaczynają zadawać sobie pytania o to, jak wygląda terapia dla par – wyczuwając, że być może jej potrzebują.
Psychoterapia par to cykliczne spotkania z terapeutą, podczas których para może zobaczyć sytuację, w jakiej się znalazła, jak do niej doszło i ewentualnie, jakie zadania chce sobie postawić, aby opuścić kryzysową sytuację. Można powiedzieć: tylko tyle i aż tyle. W artykule postaram się dokładnie wyjaśnić, na czym polega terapia dla par.
Spis treści
Czym jest terapia dla par?
Może Was rozczaruję, ale najbardziej lubię nazywać sesje terapii par spotkaniami albo rozmowami. Nie macie wrażenia, że kiedy nazwiemy te sesje w ten sposób, odrywamy od nich jakąś część medycznych i leczniczych konotacji? Właśnie o to chodzi!
Terapia dla par nie jest procesem, w którym terapeuta orzeka o tym, co Wam jest. Terapia to jest r o z m o w a, ale inna niż wszystkie. Oczywiście terapeuta może wykorzystywać różne ćwiczenia i techniki terapeutyczne, natomiast nadal będzie się to działo w obrębie rozmowy.
Co się dzieje podczas takiej rozmowy z terapeutą par?
Dokładnie omawiamy to, co robi para i jak się zachowuje TU I TERAZ. I najczęściej to jest wiedza niedostępna dla pary na pierwszy rzut oka. Bo przychodzicie do terapeuty z określonym problemem, prawda? Kłócicie się o teściów, o pieniądze, o wychowanie dzieci, o wiele, wiele rzeczy. A terapeuta zwarca Wam uwagę przede wszystkim j a k to robicie i jak wytworzyliście między sobą dany wzorzec relacji. Natomiast to do pary należą decyzje, jak dalej poprowadzić swoją relację i co z nią zrobić. Z terapeutą można podjąć refleksję, do czego mogą doprowadzić pewne scenariusze, o których myśli para, ale należy pamiętać, że to właśnie para decyduje, czy jakiś scenariusz przetestuje w życiu.
Psychoterapia dla par. Kto może skorzystać?
Z terapii dla par mogą skorzystać wszystkie pary, które wpadają na pomysł, że spotkania z terapeutą mogłyby im się przydać. Nie trzeba przeżywać kryzysu w związku, żeby móc skorzystać z takich spotkań. Można też być w bardzo dużym kryzysie i terapia dla par również może okazać się pomocna.
Terapia dla par. Kiedy skorzystać?
Nie jest mi bliskie podejście, które mówi mniej więcej coś takiego “jeśli wykorzystaliście już wszystkie metody i nadal nie możecie się dogadać – idźcie na terapię”. Tutaj są dwie pułapki.
Po pierwsze w takim ujęciu terapia jest traktowana jak ostateczność, a po drugie, skoro nic innego nie pomogło, to terapia na pewno pomoże. W obu wypadkach w terapii par lokujemy całą nadzieję (i dobrze, że pary zwracają się do terapeuty par, ale to nie terapia ma moc zmiany relacji, ale wyłącznie dwoje ludzi tworzących związek).
Momenty przełomowe w terapii to m.in takie sytuacje, w których para zdaje sobie sprawę z tego, że to nie terapeuta zmieni ich życie, ale że oni sami, podejmując własne decyzje, ryzyko i zmieniając swoje postawy i zachowania – zmieniają związek. Jest to kluczowa rzecz w terapii.
Terapia dla par. Na czym polega?
Pary często zastanawiają się, jak dokładnie wygląda terapia par, jaki jest program terapii dla par, ale program terapii dla par nie może istnieć. Z bardzo prostego i banalnego powodu: każda para jest inna. Niemniej jednak oczywiście terapeuta robi na tych spotkaniach coś konkretnego. A co? Dowiecie się tego z poniższego punktu.
Terapia dla par jak wygląda spotkanie?
Istotą pierwszych spotkań z terapeutą par jest zrozumieć, co dzieje się w relacji (próbuje to zrozumieć zarówno terapeuta jak i para) oraz uwspólnienie celu spotkań. Jeśli cel spotkań nie jest wspólny, to rozmawia się o tym, dlaczego i do czego ma doprowadzić terapia bez wspólnego celu i czy to być może odzwierciedla jakąś dynamikę, która dzieje się w życiu pary.
Podczas spotkań terapeuta nazywa pułapki, wzorce i schematy, w których para funkcjonuje i kładzie je na stole. I można powiedzieć: tylko tyle. Na przykład:
“Wpadli Państwo w pułapkę. Pan specjalizuje się w tym związku w działaniach na rzecz niezależności: wychodzi pan z kolegami na piwo, nie spędza czasu z żoną i dziećmi. A Pani specjalizuje się w działaniach na rzecz bliskości i wspólnoty w tym związku. Zabiega Pani o męża, chce się przytulać, wiedzieć, co robi i być wciąż blisko niego. Co by było między Wami, gdybyście pomogli sobie nauczyć się swoich specjalizacji?”
I teraz zobaczcie: W tym jednym zdaniu są wszystkie te rzeczy, o których już pisałam: żeby terapeuta mógł takie zdanie wypowiedzieć – obserwuje co robi para, co mówi i jak się zachowuje. Następnie to nazywa i przedstawia parze swoje zaciekawienie alternatywnym scenariuszem.
Żadnych diagnoz, nakazów, rozkazów. I to często wystarcza.
Ile trwa terapia?
W tym pytaniu istnieje wielka pułapka. Gdy para przychodzi na spotkanie i pyta “ile trwa terapia dla par?” to w tym pytaniu jest założenie, że podczas terapii c o ś się robi, to trwa i l e ś czasu, a wiedzę o tym, c o i i l e posiada terapeuta. On powie, co zrobić i ile to trwa. To tak nie działa 🙂
Terapia trwa tyle, ile para zdecyduje się pracować nad swoją relacją. Czasami trwa to kilka spotkań, czasami rok, dwa a może dłużej.
Czasami jest tak, że pierwszych kilka spotkań jest po, aby ustalić, po co terapia dla par ma się w ogóle odbyć, bo każda osoba z pary może mieć różne cele i oczekiwania.
Jeśli para tego potrzebuje, można określić czas, po jakim para sprawdzi, czy osiągnęła swój cel. Kiedy ten moment następuje, przyglądamy się, jak to się stało, że cel został osiągnięty albo nie. Dlaczego para nie jest jeszcze w tym miejscu, w którym by chciała.
Zwróćmy uwagę: to nie terapeuta robi coś, aby parze się udało. To robi wyłącznie para. Terapia par jest miejscem, w którym można się zatrzymać i obejrzeć, co się w życiu tego związku dzieje, jak działa ta konkretna dynamika w relacji tej konkretnej pary.
Terapia dla par czy warto?
Terapia dla par niemal zawsze coś pokazuje: albo że nie chcemy nic zmieniać, bo to by nas za bardzo obciążało albo że chcemy się rozejść albo chcemy zmiany i wprowadzamy ją.
Zdaje się, że w każdym z tych przypadków warto podjąć terapię dla par. Pary są niejednokrotnie tak zmęczone stanem, w którym się znajdują, że potrzebują spotkań, aby cokolwiek się zmieniło. Choćby ich stan wiedzy o sytuacji, w jakiej się znajdują. W tym sensie zawsze warto skorzystać z terapii dla par, natomiast trzeba być czujnym na moment, w którym para wysyła sygnały, że jest dobrze, p o n i e w a ż jest w terapii, a gdyby ją zakończyła, wszystko wróciłoby na stare tory.
Zazwyczaj w terapii dla par następuje moment, w którym wprowadza się rozmowy o zakończeniu terapii i jak para zamierza poprowadzić relację po zakończeniu terapii. Wówczas jest to dobry moment na zaproszenie do relacji własnej odpowiedzialności za związek oraz sprawczości. Para wówczas zaczyna czuć, że jeśli serio chce utrzymać zmianę, to przede wszystkim musi to zrobić poza terapią.
Podsumowanie
W tym artykule ujęłam najważniejsze informacje o tym, jak wygląda terapia dla par i czego można się po niej spodziewać. Kto może skorzystać z terapii dla par? Każda para, która czuje taką potrzebę. Nieważne, na jakim etapie relacji się znajduje. Czy warto skorzystać z terapii dla par? Tak – terapia dla par ma szansę pokazać parze wzorce, schematy, w których para nauczyła się funkcjonować i wówczas dwie osoby mogą podjąć decyzję, czy chcą nadal utrzymywać niefunkcjonalne schematy, czy chcą spróbować je zmienić.
